ကိုးကန္႔ နဲ႔ ျမန္မာစစ္တပ္အၾကား တိုက္ပြဲအရွိန္သတ္

တုိင္းရင္းသားလက္နက္ကုိင္ ကုိးကန္႔ တပ္ဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ျမန္မာစစ္အစုိးရ တပ္ဖဲြ႔၀င္ေတြၾကား ၿပီးခဲ့တဲ့ရက္ေတြအတြင္း တုိက္ပဲြေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့ၿပီးတဲ့ေနာက္ အခုေတာ့ တုိက္ခုိက္မႈေတြ ရပ္တန္႔သြားခဲ့ပါၿပီ။ ဒါေပမဲ့ ဒါဟာ ပဋိပကၡေတြ အဆုံးသတ္သြားတဲ့ လကၡဏာတခု အျဖစ္ မယူဆႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း ျမန္မာ့အေရး အကဲခတ္ေနသူေတြက ေျပာပါတယ္။ တ႐ုတ္ျမန္မာနယ္စပ္က လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေတြေၾကာင့္ ျမန္မာ စစ္အစုိးရနဲ႔ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ဆက္ဆံေနတဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ ဆက္ဆံေရးေတြကေရာ ဘယ္လုိ အလားအလာေတြ ရွိလာႏုိင္သလဲ ဆုိတာေတြကုိ ကုိေအာင္လြင္ဦး က တင္ျပပါတယ္။

ျမန္မာစစ္အစုိးရနဲ႔ အပစ္အခတ္ ရပ္စဲေရး ရယူထားတဲ့ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔တခုျဖစ္တဲ့ ကုိးကန္႔တပ္ဖဲြ႔နဲ႔ ျမန္မာ စစ္အစုိးရတုိ႔ၾကား တင္းမာမႈေတြ ႀကီးထြားလာၿပီး တုိက္ခုိက္မႈေတြ ျဖစ္ပြားခဲ့အၿပီး အခုအခါ အေျခအေန တည္ၿငိမ္တဲ့အသြင္ ေဆာင္လာေနေပမဲ့ ဒါေတြဟာ ယာယီအားျဖင့္သာ ျဖစ္တယ္လုိ႔ ျမင္ေနၾကတာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ေတြအတြင္း ျမန္မာစစ္အစုိးရ တပ္ဖဲြ႔ေတြက ျမန္မာႏုိင္ငံ အေရွ ႔ေျမာက္ေဒသက ကုိးကန္႔တပ္ဖဲြ႔ေတြရွိရာ ေဒသကုိ အင္အား အလုံးအရင္း လက္နက္ႀကီး၊ ငယ္ေတြနဲ႔ တုိက္ခုိက္ခဲ့တဲ့ေနာက္ ကုိးကန္႔တပ္ဖဲြ႔၀င္ အမ်ားစု တ႐ုတ္ႏုိင္ငံထဲ ၀င္ေရာက္ လက္နက္ခ်သြားခဲ့ၾကတာမုိ႔ တုိက္ခုိက္မႈေတြလည္း အဆုံးသတ္ သြားခဲ့တာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရကုိ ဆယ္စုႏွစ္နဲ႔ခ်ီၿပီး လက္နက္ကုိင္ တုိက္ခုိက္လာၾကတဲ့ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ေတြ အဖုိ႔ကေတာ့ အဆုံးသတ္ တုိက္ပဲြ မျဖစ္ႏုိင္ဘူးလုိ႔ဆုိသူကေတာ့ အေမရိကန္ ျပည္ေထာင္စု Rutgers တကၠသုိလ္က ျမန္မာ့အေရးကၽြမ္းက်င္သူ ပါေမာကၡ ဂ်ဳိးဇက္ ေဆးလ္ဗား စတုိင္း (Josef Silverstein) ပါ။


လူမ်ဳိးစုအေရးကုိ ေစာင့္ၾကည့္ ေလ့လာေနတာ ၾကာပါၿပီ။ ဒီလူေတြဟာ တေလွ်ာက္လုံး တုိက္ခုိက္ၿပီး၊ သူတုိ႔ ပုိင္ဆုိင္မႈေတြ၊ အုိးအိမ္ေတြ စတာေတြကုိ ျမန္မာေတြ လက္ထဲ ေရာက္မသြားေအာင္ ကာကြယ္ေနခဲ့ၾကတာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ေတြက တုိက္ပဲြေတြမွာ ကိုးကန္႔ တပ္ဖဲြ႔ေတြနဲ႔ ပူးေပါင္းထားတဲ့ တျခား အဖဲြ႔ ၃ ဖဲြ႔ကလည္း ပူးေပါင္းခဲ့ၾကတာပါ။”

ဒါေၾကာင့္ ဒီေလာက္နဲ႔ေတာ့ ၿပီးမသြားႏုိင္ပါဘူးဆုိၿပီး ပါေမာကၡ ေဆးလ္ဗား စတုိင္း က ေျပာခဲ့တာပါ။ တုိက္ပဲြေတြ ရပ္တန္႔သြားေပမဲ့ ဒါေတြဟာ ယာယီမွ်သာ ျဖစ္တယ္၊ ပဋိပကၡေတြဟာ ဒီထက္ေတာင္ ႀကီးထြားလာႏုိင္တယ္လို႔ တြက္ဆသူ ေနာက္တဦးကေတာ့ အေမရိကန္ျပည္ေထာင္စု အေျခစုိက္ ျမန္မာ့အေရး လႈပ္ရွားမႈ အဖဲြ႔တခုျဖစ္တဲ့ US Campaign for Burma က အမႈေဆာင္ အရာရွိတဦးျဖစ္တဲ့ ဦးေအာင္ဒင္ ျဖစ္ပါတယ္။

"ဒီထက္မက က်ယ္ျပန္႔လာစရာ အေၾကာင္း ရွိပါေသးတယ္။ အခုု နအဖ က ကုုိးကန္႔ေဒသကိုု ထိန္းခ်ဳပ္ႏုုိင္ဖုုိ႔ ႀကိဳးစားတာေပါ့။ ကိုုးကန္႔ေဒသ က ဖုုန္က်ားရွင္ ေခါင္းေဆာင္တဲ့ အုုပ္စုုကုုိ သူက တ႐ုုတ္ႏိုုင္ငံထဲ ေမာင္းထုုတ္လုုိက္ႏုုိင္ခဲ့ၿပီ။ သူ႔ကိုု သစၥာခံတဲ့ ပုုိင္စုုန္ခ်ိန္ကိုု ေခါင္းေဆာင္တင္ၿပီးေတာ့ ကိုုးကန္႔ေဒသကုုိ ျပန္လည္အုုပ္ခ်ဳပ္ဖုုိ႔ ႀကိဳးစားေနတယ္။ ဒါေပမဲ့ သူ႔ရဲ ႔ အဓိက ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ တုုိင္းရင္းသား အပစ္ရပ္ အဖဲြ႔ေတြ အားလံုုး သူတိုု႔ လမ္းညႊန္တဲ့အတုုိင္း သူတုုိ႔ရဲ ႔ လက္နက္ကိုုင္ တပ္ဖဲြ႔ေတြကိုု နအဖ စစ္အုုပ္စုုရဲ ႔ လက္ေအာက္ကိုု သြင္း၊ နယ္ျခားမဲ့တပ္ဖဲြ႔အသြင္ေျပာင္း၊ ပထမ ဒီတုုိင္းရင္းသား အဖဲြ႔ေတြက ႏုုိင္ငံေရးပါတီေထာင္ၿပီး ေရြးေကာက္ပဲြ ၀င္ဖုုိ႔လုုပ္ဆုုိတဲ့ ရပ္တည္ခ်က္ေပါ့ဗ်ာ။ အဲဒီ ရပ္တည္ခ်က္ကိုု ၀ တုုိ႔ ကခ်င္တုုိ႔ ရွမ္းတုုိ႔ က မလုုိက္နာမခ်င္း ဒီစစ္အင္အားသံုုးၿပီး ေျဖရွင္းမယ့္ လကၡဏာ ရွိပါတယ္။ ကိုုးကန္႔ေဒသမွာ တုုိက္ပဲြေတြ ရပ္တန္႔ သြားတယ္ဆုုိေပမဲ့ ဒါဟာ ေခတၱခဏသာ ျဖစ္ၿပီးေတာ့ ပဋိပကၡေတြ၊ တင္းမာမႈေတြ က ဆက္လက္ ျဖစ္ပြားေနမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ေနာက္ မၾကာခင္ ကာလတခုုအတြင္း အထူးသျဖင့္ သူတုုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္ထားတဲ့ ေအာက္တုုိဘာ ေနာက္ဆံုုးထားၿပီးေတာ့ တုုိင္းရင္းအပစ္ရပ္အဖဲြ႔ေတြကိုု လက္နက္ကိုင္ ဖယ္ရွားဖုုိ႔ ႀကိဳးစားမွာကိုုး။ ေအာက္တုုိဘာ မတိုုင္ခင္အတြင္းမွာ ပိုုၿပီး ႀကီးမားတဲ့ ပဋိပကၡေတြ၊ ထိပ္တုုိက္ရင္ဆိုုင္မႈေတြ ႀကံဳရႏုုိင္ပါတယ္။"

စစ္အစုိးရနဲ႔ ပဋိပကၡျဖစ္ေနတဲ့ ကုိးကန္႔အဖဲြ႔ဟာ ဆုိရင္ ၁၉၈၉ ခုႏွစ္မွာ အစုိးရနဲ႔ ပထမဆုံး အပစ္အခတ္ရပ္စဲေရး ရယူခဲ့တဲ့ တုိင္းရင္းသား လက္နက္ကုိင္ အဖဲြ႔တဖဲြ႔ ျဖစ္သလုိ ျမန္မာစစ္အစုိးရက ကမကထ လုပ္ က်င္းပခဲ့ၿပီး အေျခခံဥပေဒ ေရးဆဲြခဲ့တဲ့ အမ်ဳိးသား ညီလာခံကုိ တက္ေရာက္ခဲ့တဲ့ အဖဲြ႔တခုလည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အရင္က ေျပေျပလည္လည္ ရွိေနခဲ့တဲ့ ဒီ ကိုးကန္႔ အဖဲြ႔ေတြနဲ႔ လက္နက္ကုိင္ ပဋိပကၡေတြ ဆက္တုိက္ဆုိသလုိ ျဖစ္ပြားလာတဲ့ေနာက္ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံျခားေရး ၀န္ႀကီးဌာနကလည္း ျမန္မာ စစ္အစုိးရအေနနဲ႔ ျပႆနာေတြဟာ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံနဲ႔ နယ္နိမိတ္ခ်င္း ထိစပ္ေနတဲ့ ေဒသ တည္ၿငိမ္မႈကုိ မထိခုိက္ရေလေအာင္ ေသေသခ်ာခ်ာ ကုိင္တြယ္ ေျဖရွင္းႏုိင္မယ္လုိ႔ ေမွ်ာ္လင့္တဲ့အေၾကာင္း ေၾကျငာခ်က္ တေစာင္ ထုတ္ျပန္ၿပီး သတိေပး ေျပာဆုိခဲ့တာျဖစ္ပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ျမန္မာစစ္အစုိးရနဲ႔ စီးပြားေရး၊ ႏုိင္ငံေရးအရ ဆက္ဆံမႈေတြ ရင္းရင္းႏွီးႏွီး ရွိေနခဲ့တဲ့ တ႐ုတ္ႏုိင္ငံဟာ ျမန္မာစစ္အစုိးရ အေပၚ ၾသဇာသက္ေရာက္မႈ ရွိတယ္လုိ႔ က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ယူဆထားၾကတာပါ။ ဒါေပမဲ့ အခု တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ နယ္စပ္မွာ တ႐ုတ္ အႏြယ္၀င္ ကုိးကန္႔ေတြနဲ႔ ျဖစ္ခဲ့တဲ့ ျပႆနာေတြဟာ ဒါေတြကုိ စိန္ေခၚမႈေတြအျဖစ္ ယူဆႏုိင္တဲ့အေၾကာင္း တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္က အေျခအေနေတြကုိ နီးနီးကပ္ကပ္ ေစာင့္ၾကည့္ေနတဲ့ အကဲခတ္ ဦးေအာင္ေက်ာ္ေဇာ ကဆုိပါတယ္။

"ရွင္းရွင္းပဲ တ႐ုုတ္သေဘာက်တာ မက်တာ၊ ဗမာက သူ႔ဟာသူ လုုပ္ခ်င္ရာ လုုပ္မယ္ဆုုိတဲ့ သေဘာပဲေလ။ ကၽြန္ေတာ္တုု႔ိ ျမင္တာ ရွင္းရွင္းေလးပဲ၊ ဘာျဖစ္လုုိ႔ ဒီေနရာကိုု ေရြးသလဲ။ ၿငိမ္းခ်မ္းေရး မလက္ခံတဲ့ အဖဲြ႔အစည္း ၅ဖဲြ႔ ရွိတယ္။ အရင္ဆံုုး သူတုုိ႔လုုပ္ႏုုိင္တာ SSPP သူတိုု႔ ျပည္မထဲမွာကိုု ရွိတယ္။ ဒီ အဖဲြ႔ေသးေသး လူေလး ၁၀၀၀ေက်ာ္နဲ႔ ရွမ္းေတြခ်ည္းပဲ၊ သူတုုိ႔ ၀ိုုင္းပိတ္ၿပီးေတာ့ လုုပ္လုုိက္ရင္ကိုု ရတယ္။ အဲဒါကိုု သူတိုု႔ မလုုပ္ဘဲနဲ႔၊ တ႐ုုတ္ျမန္မာ နယ္စပ္မွာရွိတဲ့ ကိုုးကန္႔ဆုုိတာ တ႐ုုတ္ေတြပဲေလ။ သူ ဘာျဖစ္လိုု႔ ေရြးသလဲ။ သူျပခ်င္တာေတြေပါ့ဗ်ာ။ ဒီတခါေတာ့ ကုုလသမဂၢမွာ မ်က္ႏွာ ခပ္ေျပာင္ေျပာင္နဲ႔ ထြက္ၿပီး ကာကြယ္ခဲ့တဲ့ အက်ိဳးစီးပြားေတြကိုု တ႐ုုတ္က ခံစားရတာေပါ့ဗ်ာ။"

ပဋိပကၡေတြနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး ေဒသတည္ၿငိမ္မႈကုိ မထိခုိက္ေအာင္ ကုိင္တြယ္ဖုိ႔ တ႐ုတ္အစုိးရက သတိေပးမႈေတြရွိခဲ့တဲ့ ေနာက္မွာလည္း တုိက္ခုိက္မႈေတြ ရွိခဲ့တာမုိ႔ ဒါဟာ ၂ ႏုိင္ငံၾကား ဆက္ဆံေရးမွာေတာ့ အဖုအထစ္ ျဖစ္စရာလုိ႔ ဆုိသူကေတာ့ US Campaign for Burma အဖဲြ႔က ဦးေအာင္ဒင္ ပါ။

"တ႐ုုတ္က မၾကာမၾကာ နအဖကိုု သတိေပးေနၿပီးသား။ ဒီလာမယ့္ ေအာက္တုုိဘာ ၁ ရက္ေန႔မွာ သူတုုိ႔ ကြန္ျမဴနစ္ပါတီ တည္ေထာင္ခဲ့တဲ့ ႏွစ္၆၀ျပည့္ အခမ္းအနား ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ က်င္းပမွာ။ အဲဒီကာလမတုုိင္ခင္မွာ ဘာမွ တ႐ုုတ္ ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ ပဋိပကၡ ျဖစ္တာ ဘယ္လုုိမွ မျမင္ခ်င္ဘူး။ ဒါေၾကာင့္ ျမန္မာစစ္အစုုိးရကိုု ႀကိမ္ဖန္မ်ားစြာ သတိေပးထားၿပီးသား။ ေနာက္တခါ ပဋိပကၡျဖစ္ခ်င္းအားျဖင့္၊ ေသနတ္ပစ္ေဖာက္ခ်င္းအားျဖင့္ နယ္စပ္တည္ၿငိမ္မႈ ပ်က္ျပားလာမယ္။ ေနာက္ သူတုု႔ိ ေဆာက္မယ့္ သဘာ၀ ဓာတ္ေငြ႔ သယ္ေဆာင္ေရး ပိုုက္လုုိင္း စီမံခ်က္ ပ်က္သြားႏုုိင္တယ္ စသျဖင့္ ဒီလုုိ စုုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြ ရွိခဲ့တာကိုုး။ ဒါေပမဲ့ သူတိုု႔ စုုိးရိမ္ပူပန္မႈေတြနဲ႔ ဖိအားေပးေနတဲ့ၾကားက နအဖ စစ္အစုုိးရက တ႐ုုတ္လည္း ဂရုုမစိုုက္ဘူးဆုုိတဲ့ ပံုုစံမ်ိဳး ခ်ိဳးျပလုုိက္တာကိုုး။ ဒီဟာနဲ႔ ပတ္သက္ၿပီး သူ႔အေနနဲ႔ အမ်ားႀကီး ျပႆနာရွိပါတယ္။ အထူးသျဖင့္ ျမန္မာစစ္အစုုိးရကိုု တ႐ုုတ္က အကာအကြယ္ေပးၿပီးေတာ့ လံုုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာ ျမန္မာႏုုိင္ငံမွာ ျဖစ္ေနတဲ့ ျပႆနာေတြဟာ ဒီေဒသဆုုိင္ရာ လံုုၿခံဳေရးကိုု ေႏွာက္ယွက္တဲ့အဆင့္ကိုု မေရာက္ေသးဘူး။ ဒါေၾကာင့္မုုိ႔ လံုုၿခံဳေရး ေကာင္စီက ဘာမွ ၀င္ေရာက္ ပတ္သက္စရာ မလုုိဘူးလုုိ႔ သူက အၿမဲ ျငင္းဆန္ေနခဲ့တာေလ။ အခုုက်ေတာ့ ေဒသဆုုိင္ရာ၊ သူ႔နယ္စပ္မွာကိုုပဲ လာၿပီးေတာ့ ေသနတ္ ပစ္ေဖာက္မႈေတြ ျဖစ္ၿပီး၊ သူ႔နယ္စပ္ရဲ ႔ မတည္မၿငိမ္ျဖစ္မႈကိုု အတုုိင္းသားႀကီး ေဖာ္ျပလုုိက္ေတာ့ လံုုၿခံဳေရး ေကာင္စီမွာ ဆက္ၿပီး ဘယ္လုုိ ျငင္းဆန္မွာလဲ။ နအဖကိုု ဘယ္လိုု အကာအကြယ္ ေပးမလဲဆုုိတာကိုု ေစာင့္ၾကည့္ရမွာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီကိစၥက ျမန္မာစစ္အစုုိးရနဲ႔ တ႐ုုတ္အစုုိးရၾကား ဆက္ဆံေရးမွာေတာ့ ေတာ္ေတာ္ႀကီးမားတဲ့ အေႏွာက္အယွက္ တခုုျဖစ္သြားတာကေတာ့ အေသအခ်ာပါပဲ။"

ျမန္မာျပည္ အမ်ဳိးသား ေသြးစည္း ညီညြတ္ေရး တပ္မေတာ္ (MNDAA) ကုိးကန္႔တပ္ဖဲြ႔ နဲ႔ ျမန္မာ စစ္အစုိးရတုိ႔ၾကား ၾသဂုတ္ လဆန္းပုိင္းကစလုိ႔ တင္းမာမႈေတြ ျဖစ္ခဲ့ရာက ရွမ္းျပည္နယ္ေျမာက္ပုိင္း အထူးေဒသ (၁) အျဖစ္ စစ္အစုိးရက သတ္မွတ္ေပးထားတဲ့ သူတုိ႔ အေျခစုိက္ရာ ေလာက္ကုိင္ၿမိဳ႔မွာ တုိက္ခုိက္မႈေတြရွိတဲ့အထိ ျဖစ္ခဲ့တာပါ။ ၿပီးခဲ့တဲ့ ရက္ေတြအတြင္း တုိက္ခုိက္မႈေတြေၾကာင့္ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္မွာ အေသအေပ်ာက္ေတြ ရွိခဲ့သလုိ တုိက္ပဲြေတြက ေရွာင္ရွားၿပီး ထြက္ေျပးၾကသူ ေဒသခံေတြဟာ ဆုိရင္လည္း တ႐ုတ္ႏုိင္ငံ ယူနန္ျပည္နယ္ နန္ဆန္းၿမိဳ႔ကုိ ေရာက္လာတာ ၾသဂုတ္လ ၈ ရက္ေန႔ အထိဆုိရင္ ၃ ေသာင္း အထိ ရွိေနၿပီလုိ႔ ကုလသမဂၢ ဒုကၡသည္မ်ားဆုိင္ရာ မဟာမင္းႀကီး႐ုံး (UNHCR) ကလည္း ေျပာဆုိခဲ့တာပါ။